Przy wejściu do Ogrodu Dendrologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, od strony ulicy Warmińskiej, zawisła niezwykła wystawa fotograficzna prezentująca w sposób graficzny wybrane obiekty badań naukowych poświęconych botanice.
Celem prezentowanej ekspozycji jest zaintrygowanie odbiorców estetyką i nietypowym ujęciem fotografii przedstawiających obiekty botanicznych badań. Ukazane w dużym zbliżeniu rośliny, glony, grzyby i porosty wyglądają bardzo tajemniczo i często są trudne do rozpoznania. Chcąc się dowiedzieć, co jest na poszczególnych zdjęciach wystarczy kliknąć w odnośnik zamieszczony pod daną grafiką, żeby dowiedzieć się, co przedstawiają tworzące ją fotografie, a także znaleźć pełniejsze dane o działalności Polskiego Towarzystwa Botanicznego (PTB). Autorką koncepcji wystawy jest Halina Galera. Grafiki stworzyła Agnieszka Rudak, wykorzystując w tym celu fotografie udostępnione przez Członków PTB.
W 100-lecie powstania PTB, pragnąc podkreślić zasługi polskich botaników dla światowej nauki oraz przypomnieć rozwój botaniki, jaki nastąpił po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, oraz jej wkład w rozwój gospodarki i wpływ na nasze życie codzienne, na wniosek Towarzystwa w dniu 26 listopada 2021 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2022 Rokiem Botaniki.
Pierwszym Polakiem, który dokonał ważnego dla światowej nauki odkrycia, był Michał Hieronim hr. Leszczyc-Sumiński (1820-1898). Łącząc pasje botaniczne i malarskie, odkrył i opisał jako pierwszy na świecie cykl rozwojowy paproci. Antoni Rehman (1840-1917) należał do pionierów badań roślinności Afryki Południowej. Jeszcze większy wpływ na rozwój botaniki w Polsce miał Edward Strasburger (1844-1912), wychowanek Szkoły Głównej Warszawskiej, botanik światowej sławy, twórca podstaw współczesnej cytologii roślin. Jak czytamy w Uchwale Senatu, te i inne sukcesy polskich botaników, a także potrzeba ujednolicenia badań oraz nazewnictwa po okresie zaborów spowodowały, że wkrótce po odzyskaniu niepodległości powołano PTB.
Pierwszy założycielski zjazd zwołano w dniach 9-10 kwietnia 1922 r. Na siedzibę władz naczelnych Towarzystwa wyznaczono Warszawę. Postanowiono także powołać pięć oddziałów: w Krakowie, Lwowie, Poznaniu, Warszawie i Wilnie. Polskie Towarzystwo Botaniczne zalicza się zatem do jednego z najstarszych, co wymownie świadczy o jego znaczeniu, roli i pozycji w budowaniu silnej i nowoczesnej nauki polskiej.
Pierwszym prezesem powstałego w kwietniu 1922 r. PTB został prof. Bolesław Hryniewiecki. Dziś Stowarzyszenie liczy około tysiąca członków zwyczajnych, honorowych i wspierających. Ogólnopolskie zjazdy członków Towarzystwa odbywają się co trzy lata. PTB działa w zakresie szeroko rozumianej botaniki, włączając mykologię, lichenologię i fykologię. Jego celem jest rozwój nauk przyrodniczych, popularyzacja wiedzy botanicznej oraz powiązanie działalności naukowej z potrzebami kultury i gospodarki.
Przywołana z okazji Jubileuszu Stulecia i przyświecająca tegorocznemu Zjazdowi dewiza PTB „Amor plantarum nos unit – łączy nas umiłowanie roślin” jest drogowskazem także dla następnych pokoleń botaników do dalszego działania na rzecz rozwoju nauk botanicznych i ku pożytkowi całej polskiej społeczności.
Wojciech Antkowiak
Sekretarz Sekcji Dendrologicznej PTB