Woda pitna dostarczana wodociągami będzie bezpieczniejsza dzięki innowacyjnym badaniom zakończonym właśnie na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Systemy wczesnego ostrzegania przed skażeniami wody, wykorzystują obserwację ruchów muszli małży. Najmniejsze zmiany stopnia otwarcia muszli są precyzyjnie wychwytywane przez czujniki magnetyczne, które podłączone są do nowoczesnego układu informatycznego.
Ocena stanu środowiska w oparciu o obserwację żywych organizmów nazywa się bioindykacją. Na podstawie informacji o stanie naturalnie występujących w środowisku 
roślin i zwierząt można wiele powiedzieć o jakości powietrza czy zanieczyszczeniach wody lub gleby Bardziej wnikliwe analizy pozwalają na pozyskanie bardzo dokładnych informacji o zagrożeniach środowiska, niejednokrotnie bardziej precyzyjnie niż wykorzystując najnowocześniejszą aparaturę analityczną
Małże jako systemy wczesnego ostrzegania
Szczególnie zaawansowane metody oparte na bioindykacji stosowane są w kontroli jakości wody - wykorzystują one obserwację zachowania różnych gatunków organizmów Przedsiębiorstwa wodociągowe najczęściej wykorzystują urządzenia analizujące reakcje małży. Są to tak zwane systemy wczesnego ostrzegania, gdyż małże filtrując nieustannie wodę, natychmiast wychwytują nawet niewielką zmianę jakości wody i reagują zamknięciem muszli. Wyjątkową zaletą takich systemów jest możliwość kontroli zanieczyszczeń w wodzie w sposób ciągły, co gwarantuje w każdym momencie odpowiednią jakość wody w systemie wodociągowym
Prowadzone na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu badania trwały 15 miesięcy i polegały na opracowaniu modernizacji funkcjonującego w Poznaniu systemu SYMBIO. Stworzono całkowicie nową konstrukcję zbiornika dla małży i nowoczesny sterownik biomonitoringu, zmodernizowano układy elektroniczne i czujniki bioaktywne oraz przygotowano nowe oprogramowanie centralnego systemu SYMBIO. W ramach projektu wykonano też integrację wszystkich nowych podzespołów i przeprowadzono serię testów laboratoryjnych Badania naukowe koordynowane były przez Katedrę Ekologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej UPP, ale zaangażowani byli także naukowcy z innych jednostek Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
Wynki pracy badawczej w praktyce
Wyniki badań będą wkrótce wdrażane do praktyki. Dotychczasowe urządzenia typu SYMBIO stosowane są w kilkudziesięciu przedsiębiorstwach wodociągowych w Polsce i za granicą Wykazano, że nowy system sprawnie wychwytuje podwyższone stężenia wielu substancji, które mogą pojawiać się na stacjach uzdatniania wody zarówno z ujęć powierzchniowych, jak i podziemnych
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu zrealizowane zostały w ramach projektu pt.: „Modernizacja systemu biomonitoringu wody pitnej SYMBIO”, który jest efektem wieloletniej współpracy z poznańską firmą Prote Technologie dla Środowiska. Badania były dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, a konkretnie konkursu „Bony na Innowacje dla małych i średnich przedsiębiorstw” będących inicjatywą Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości PARP.
Iwona Cieślik
Rzeczniczka prasowa UPP
