Myśląc o Tłustym Czwartku, myślimy oczywiście o pączkach. Pączek to przecież słodki deser w tym dniu. Jednakże prof. Kate Raworth z Uniwersytetu w Oksfordzie zaproponowała stworzenie modelu ekonomicznego w kształcie amerykańskiego pączka, który szybko stał się kompasem dla ludzkości XXI wieku. Ów model wyznacza granice planetarne i granice społeczne. Obie granice zostały wyznaczone za pomocą dwóch pierścieni, a pomiędzy nimi znajduje się bezpieczna i sprawiedliwa przestrzeń dla ludzkości. Jedynie w obrębie tej przestrzeni możemy egzystować w dobrych warunkach, bez wywierania zbyt dużej presji na Planetę.
Chociaż model jest uniwersalny, to jednak konieczne jest jego dopasowanie do różnych sektorów gospodarczych. W ramach sektora rolno-spożywczego, rozpoczęły się już 
prace nad opracowaniem szeregu wskaźników, które pozwolą na skwantyfikowanie obu granic. Dla systemu produkcji zwierzęcej, takie wyzwanie podjęli uczestnicy projektu STEP UP (o pełnej nazwie „Sustainable Livestock Systems Transition and Evidence Platform for Upgrading Policies”). Jest to projekt ramowy Horyzont Europa, który rozpoczął się w styczniu 2024, a uczestniczy w nim szesnastu partnerów. Polska reprezentowana jest przez Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu przez zespół, którym kieruje dr Ewelina Marek-Andrzejewska z Wydziału Ekonomicznego. W dn. 7-8 lutego 2024 odbywa się pierwsze spotkanie projektowe, zorganizowane przez lidera konsorcjum prof. David’a Kenny’ego z Teagasc w Irlandii.
Głównym celem projektu STEP UP jest zbadanie pozytywnych i negatywnych skutków związanych z produkcją zwierzęcą i ich monetyzację, w tym identyfikację potencjalnych kompromisów, ich zrozumienie i hierarchizację w różnych typach systemów rolniczych, praktyk i środowisk w całej Europie. Będą one miały duże znaczenie dla oceny odległości od granic planetarnych, wyznaczających bezpieczną i sprawiedliwą przestrzeń dla funkcjonowania ludzkości oraz hodowli zwierząt gospodarskich w ramach modelu „ekonomii pączka”. Zadaniem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu jest udział w tworzeniu wskaźników oraz opracowanie studium przypadku dla Polski, a przede wszystkim przygotowanie odpowiednich scenariuszy i rekomendacji dla interesariuszy (a w szczególności dla Komisji Europejskiej, która finansuje ten projekt) w zakresie wdrożenia wyników projektu do agendy politycznej.
Dłuższy artykuł jest dostępny na stronie Forum Akademickiego (https://forumakademickie.pl/badania/ekonomia-paczka-jako-odpowiedz-na-gl... ).
Postępy w pracach można śledzić na stronie projektu STEP UP: www.horizon-stepup.eu.
dr Ewelina Marek-Andrzejewska, Wydział Ekonomiczny
